Światło = jasno? Oddawanie barw jest jednym z najistotniejszych wyznaczników jakości oświetlenia.

Światło = jasno?

We wcześniejszym wpisie (https://dekolamp.pl/pl/blog/projekt-gotowy-1176310592.html) poznaliśmy zagadnienie barwy światła. Nie jest to jednak jedyny parametr, za pomocą którego opisuje się światło. Do pozostałych należą między innymi:

współczynnik oddawania barw (CRI), ilość lumenów czyli skuteczność świetlna, współczynnik oślepienia (UGR) czy BIN (określenie „odcienia” światła). Omówimy je krótko w tym wpisie, aby zyskać ogólne rozeznanie w temacie oświetlenia.

CRI – Ra

Oddawanie barw jest jednym z najistotniejszych wyznaczników jakości oświetlenia. Wpływa on na obiektywny odbiór różnych kolorów przez nasze oko. Nie jest tajemnicą, że za pomocą barwy światła można wpływać na odbiór przedmiotów poprzez odpowiednie „podkręcenie” jego koloru. Takie zabiegi są stosowane na niemal każdej ekspozycji – od lady chłodniczej w sklepie mięsnym, poprzez salony samochodowe i butiki odzieżowe, aż po jubilerskie galerie wystawiennicze. Mówiąc krótko: aby dobrze zaprezentować przedmiot światła musi być odpowiednio dużo i musi być ono dobrej jakości. Naturalnie w domu, mieszkaniu czy biurze nie zawsze potrzebujemy najwyższego współczynnika oddawania barw, jednak dobry jakościowo produkt powinien mieć CRI na poziomie 80. Czołowi producenci lamp stosują źródła światła o CRI 90, co jest naprawdę dobrym wynikiem. O ile łatwo sprawdzić pewne informacje na stronach producenta w specyfikacji produktów, o tyle przy zakupie np. żarówek LED w sklepie wielkopowierzchniowym często o tym zapominamy. Skutkiem tego może być niski poziom CRI, który przełoży się na niższą satysfakcję i mniejszy komfort użytkowania. Warto podkreślić, że nasycenie kolorów i ich odpowiednie odwzorowanie wpływa na nasze życie codzienne: już sam kolor mebli w pomieszczeniu zyskuje żywsze odcienie przy odpowiednim oświetleniu, a co dopiero powiedzieć o kolorach potraw, zdjęć, obrazów itd. „Niech Twoje życie nabierze kolorów” - każdy zna takie hasło reklamowe, tyle tylko, że w tym przypadku nie jest to tylko slogan - dobry współczynnik oddawania barw jest bardzo istotnym parametrem, który pozwala w życiu codziennym zwiększyć poziom zadowolenia ale także wpływa na redukcję uczucia znużenia.

Ile ma Watt?

Jeszcze w nie tak odległych czasach moc żarówek (lampy ze zintegrowanymi źródłami światła niemalże nie występowały) podawano w Wattach. W zasadzie doprecyzowując należy powiedzieć, że nie podawano mocy, a pobór energii. W „tradycyjnej” żarówce większość poboru prądu zużywana była na nagrzanie żarnika, wskutek czego żarnik świecił, jednak światło „zabierało” niewielką część dostarczonej energii, a ponad 90% przekształcane było w ciepło. Jednak w potocznym obiegu kupując żarówkę kupowaliśmy „pięćdziesiątkę”, „setkę” czy „sześćdziesiątkę”. W nowoczesnych źródłach światła sprawa wygląda już inaczej, ponieważ proporcje uległy odwróceniu: zdecydowana większość energii zostaje zamieniona na światło, a ciepło wytwarzane przez źródło światła jest tylko efektem konieczności wychłodzenia diody LED. Także jednak obecnie mamy do czynienia z różnej jakości żarówkami, dlatego dwie żarówki o podobnym poziomie poboru prądu mogą mieć zupełnie inną jasność. Tę ostatnią nazywamy skutecznością światła i mierzymy ją w lumenach. Przykładowo żarówka 7W może dawać 300 lumenów, ale żarówka 7W dobrej jakości powinna ich dawać minimum 600. Warto więc zwracać uwagę na ten parametr i kierować się właśnie ilością lumenów, a nie poborem prądu czyli „starymi” Wattami.

UGR

Każde źródło światła, jeśli spojrzymy w sam jego środek oślepia. To naturalne – im mocniejsze źródło światła, tym oślepia bardziej. Najmocniejsze i najlepsze źródło światła – Słońce – oślepia najbardziej. O efekcie oślepienia mówimy wówczas, gdy lampa lub źródło światła skupia naszą uwagę, powodując nieprzyjemne odczucia, mimo że nie patrzymy bezpośrednio na nie. Mamy szereg rozwiązań technicznych, które pozwalają na zachowanie dużej mocy i skuteczności świecenia przy ograniczeniu efektu oślepienia. Nie ma większego sensu opisywanie sposobów na zmniejszenie tego efektu, jednak warto skonsultować się z osobami, które doradzą w tej kwestii: mrużenie oczu nie jest niczym przyjemnym, a zdając się na specjalistów możemy cieszyć się światłem o odpowiednich parametrach.

Ta sama barwa światła, a odcień jakby inny...BIN

Ostatnim parametrem, na którym skupimy się w tym wpisie jest tak zwany BIN. Jest to odcień światła, który związany jest z rodzajem zastosowanego luminoforu (czyli „filtra” – „nakładki”), definiującej właśnie barwę i odcień światła emitowanego przez źródło światła – diodę LED. W większości przypadku BINy mają między sobą niewielkie odchylenia i zastosowanie źródeł światła o różnych BINach nawet w tym samym pomieszczeniu nie będzie powodowało dyskomfortu, a zazwyczaj będzie niezauważalne. Należy jednak pamiętać, że w produktach budżetowych BIN często nawet nie jest określony i dlatego zakup takich żarówek obarczony jest dużym ryzykiem. Zazwyczaj odcień światła „niepodobający się” Klientowi nie będzie podstawą wymiany produktu, więc jeśli dana żarówka nie ma być wykorzystywana w piwnicy czy na strychu, lepiej pomyśleć o sprawdzonej i przynajmniej przyzwoitej jakościowo żarówce.

Od tego nadmiaru informacji...

… może się zakręcić w głowie. A to przecież tylko kwestie dotyczące emitowanego światła. Gdzie w tym wszystkim wybór odpowiednich wzorów, kolorów opraw, ich funkcjonalności itd. Jeszcze bardziej skomplikowanie sprawa wygląda jeśli weźmiemy pod uwagę, że oświetlenie jest tylko jedną ze składowych, o których trzeba pomyśleć przy budowie lub remoncie domu, mieszkania czy biura. Nikt nie może znać się na wszystkim, dlatego służymy pomocą. Powierz wybór oświetlenia profesjonalistom, którzy nie tylko wyszukają dla Ciebie odpowiednie wzory, ale także zwrócą uwagę, na parametry źródeł światła, zgodnie z przeznaczeniem i Twoimi oczekiwaniami. Napisz do nas na adres biuro@dekolamp lub odwiedź nas osobiście na ul. Kordeckiego 37 w Poznaniu.

Do zobaczenia!